तीजको मौलिकता हराउँदै

काठमाडौं । नेपाली महिलाहरुको महान् पर्व हरितालिका तीज । माईती गई मीठो मसिनो खाने तथा नाचगान गरेर रमाइलो गर्ने यस पर्वलाई महिला उन्मुक्तिको पर्वको रुपमा समेत लिने गरेको पौरानीक मान्नेता रहेको छ । प्राचीनकालमा पार्वतीले भगवान शिवलाई पति पाउँ भनी निराहार बसी तपस्या गरेको दिनका रुपमा चिनिने हरितालिका तीज हिन्दू नारीहरुको हर्ष र स्वतन्त्रताको चाडका […]

सम्बन्धित सामग्री

हराउँदै गौराको मौलिकता

गौरा पर्वको आफ्नै गरिमा र महत्व रहेको छ। यो पर्व डोटेली भाषीको पहिचान र इतिहाससँग जोडिएकाले पनि यसको महत्व बढिरहेको छ। पछिल्लो समय आधुनिकतामा परेर गौरा पर्वको मौलिकता हराउँदै गएको छ।...

मौलिक देउसीभैलो जोगाउँदै पाल्पाका युवा

गाउँदेखि सहर बजारसम्म मौलिक देउसीभैलोको छुट्टै पहिचान र महत्व थियो। बढ्दो आधुनिकतासँगै मौलिकता हराउँदै गएको हो।...

देउसी-भैलीमा मौलिकता हराउँदै

कर्णाली– हिन्दु धर्मावलम्बीको दोस्रो महान् पर्व तिहारमा खेलिने देउसीभैली मानव संस्कृति, सभ्यता र समाजको वास्तविक चित्रसँग अन्तरसम्बन्ध राख्दछ । यसले नेपाली हिन्दु समाजको संस्कृति बोल्छ, मौलिकताका गीत गाउँछ र आफ्नोपन सबैमाझ भिज्ने गरी प्रकट गर्दछ । यो मनोरञ्जन मात्र होइन, परम्परा, संस्कृति र इतिहास हो । यद्यपि पछिल्ला वर्षहरूमा मनाइने देउसीभैली संस्कृतिले भने आधुनिकताका नाममा […]

देउसी भैलोमा हराउँदै मौलिकता

बागलुङ : तिहार पर्वको एउटा महत्वपूर्ण हिस्साको रुपमा देउसीभैलोलाई लिइन्छ। पछिल्लो समय यसको मौलिकता हराउँदै गएको छ। तिहार सुरु भएसँगै गाउँ तथा शहर जताततै देउसीभैलोको रौनक छ।बालबालिकादेखि बुढापाकासम्मलाई देउसी भैलोले छोएको छ। गाउँ, टोल र छिमेक संगीतमय बनेको छ। तर देउसीभैलोको मौलिकता भने बर्सेनी हराउँदै गएको छ।यमपञ्चक सुरु भएपछि बागलुङ बजारका चोक–चोकमा देउसीभैलो खेल्नेहरुको भिड नै छ। उनीहरुले गाउने गीत र नाचमा कुनै मौलिकता भने पाइँदैन। तिहार पर्वसँग मादल, बासुरी, खैजडी लगायतका बाजा र मौलिक गी

हराउँदै गौराको मौलिकता

दोधारा चाँदनी, १९ भदौ । गौरा पर्वको आफ्नै गरिमा र महिमा छ । यो पर्व डोटेली भाषिको पहिचान र इतिहाससँग जोडिएकाले पनि यसको महत्व बढी छ । पछिल्लो समय आधुनिकताका कारण गौराको मौलिकता हराउँदै गएको छ । खास गरेर गौरा भन्ने वित्तिकै महिलाले ब्रत बस्ने र दुबधागो लगाउनेसँग सम्बन्धित हुन्छ । अहिलेको पुस्ताले भने महत्वको […]

पञ्चेबाजाको मौलिकता हराउँदै

पाँचथर, भदौ १८ । केही वर्ष अघिसम्म घर आसपासमा होस या सडकमा पञ्चेबाजाको आवाज सुन्ने बित्तिकै दौडने मानिसहरु गाउँबजारमा यत्रतत्र भेटिन्थे । कारण थियो बाजा बजाउँदै नयाँ बेहुलाले बेहुली ल्याए भनेर । हो केही वर्ष अघिसम्मको यो पञ्चेबाजा बजाउने परम्परा अहिले आएर गाउँघरमा कमै मात्र सुन्न सकिन्छ । पछिल्लो पुस्तामा परम्परागत बाजाभन्दा पनि आधुनिक प्रविधिमा […]

पञ्चेबाजाको मौलिकता हराउँदै

टक्सार (भोजपुर) । केही वर्ष अघिसम्म घर आसपासमा होस या सडकमा पञ्चेबाजाको आवाज सुन्ने बित्तिकै दौडने मानिसहरु गाउँबजारमा यत्रतत्र भेटिन्थे । कारण थियो बाजा बजाउँदै नयाँ बेहुलाले बेहुली ल्याए भनेर । हो केही वर्ष अघिसम्मको यो पञ्चेबाजा बजाउने परम्परा अहिले आएर गाउँघरमा कमै मात्र सुन्न सकिन्छ । पछिल्लो पुस्तामा परम्परागत बाजाभन्दा पनि आधुनिक प्रविधिमा ध्यान […]

पञ्चेबाजाको मौलिकता हराउँदै

केही वर्ष अघिसम्म घर आसपासमा होस या सडकमा पञ्चेबाजाको आवाज सुन्ने बित्तिकै दौडने मानिसहरु गाउँबजारमा यत्रतत्र भेटिन्थे । कारण थियो बाजा बजाउँदै नयाँ बेहुलाले बेहुली ल्याए भनेर । हो केही वर्ष अघिसम्मको यो पञ्चेबाजा बजाउने परम्परा अहिले आएर गाउँघरमा कमै मात्र सुन्न सकिन्छ । पछिल्लो पुस्तामा परम्परागत बाजाभन्दा पनि आधुनिक प्रविधिमा ध्यान बढ्दै गएकाले पुराना संस्कृति र परम्परा पनि ओझेलमा पर्दै जान थालेका हुन् ।     पछिल्लो पुस्तामा पुराना लोकबाजाको संरक्षण र सम्वद्र्धन गर्नुपर्छ

डोट्याली भाषा : मौलिकता हराउँदै

सुदूरपश्चिम क्षेत्रका बहुसङ्ख्यक व्यक्तिले बोल्ने डोट्याली (डोटेली) भाषाको मौलिकता हराउँदै जान थालेको छ । बाह्य भाषाको प्रभावका कारण डोट्याली भाषा विकृत बन्दै जान थालेको हो । पछिल्ला समय घरपरिवारमा सो भाषा बोल्ने नै कम हुन थालेपछि नयाँ पुस्तान्तरणमा समेत समस्या हुन थालेको छ । सो भाषा तत्कालीन डोटी राज्यको राष्ट्र भाषाका रूपमा थियो । डोटी …

मौलिकता हराउँदै गएको तीज!

कोरोना कहरसँगै कोठामा सीमित भएको तीजको नाच आजभोलि टिकटकमा देख्न सकिन्छ। उबेला चौपारीमा नाचेजस्तै गरी नाचेको पनि देखिन्छ तीजको गीतमा। तर नाच उस्तै भए पनि परिस्थिति र स्थान फरक छ।